Туберкулез - бүкіл әлемде кең таралған жұқпалы аурулардың бірі, оның қоздырғышы туберкулез микобактериясы-Кох таяқшасы.
Туберкулез ересектер арасында басым, бірақ барлық жас топтары ауруға бейім. ДДҰ статистикасы бойынша 2021 жылы туберкулездің жаңа жағдайларының ең көп саны Оңтүстік-Шығыс Азия аймағында (46%), одан кейін Африка аймағында (23%) және Батыс Тынық мұхиты аймағында (18%) болды. Жаңа жағдайлардың шамамен 87% - ы туберкулездің ауыр ауыртпалығы бар 30 елде болды. Ауру мен өлім жағдайларының 80% - дан астамы табысы төмен немесе орташа елдердің үлесіне жатады. Иммундық жүйесі әлсіреген адамдар, атап айтқанда АИТВ жұқтырған, дұрыс тамақтанбаған немесе қант диабетімен ауыратын науқастар, сондай-ақ темекі шегетіндер аурудың жоғары қаупіне ұшырайды. Дүние жүзінде туберкулез өлімнің жетекші себептері арасында 13-ші орында және covid-19-дан кейін инфекцияның қоздырғышынан болатын өлімнің екінші себебі болып табылады. Сонымен қатар, туберкулез АИТВ-позитивті адамдар өлімінің басты себебі болып табылады, АИТВ-мен ауыратын адамдар арасындағы өлім-жітімнің шамамен 35% туберкулезден болады.
Әлем халқының үштен бірі туберкулез бактериясын жұқтырған, аурудың даму ықтималдығы шамамен 5-10% құрайды. Туберкулез бактерияларын жұқтырған, бірақ әлі туберкулезбен ауырмаған адамдар инфекция көзі емес. Сонымен қатар, туберкулезді емдеуге және алдын алуға болады, антибиотиктермен емделеді, бірақ емделмеген жағдайда өлімге әкелуі мүмкін.
Бүгінгі таңда өзекті мәселе-бұл көп дәріге төзімді туберкулез, ал 2021 жылы әлемде дәріге төзімді туберкулезбен ауыратын әрбір үшінші науқас қана көмек ала алды.
Мұның бәрі ДДҰ-ның әлемдегі туберкулезге шалдығу статистикасы және туберкулез біздің елімізде өзекті, әрқайсымыз үшін қауіп бар. Бірнеше апта бойы ұзаққа созылған жөтел, кеуде аймағындағы ауырсыну, қан аралас қақырық, тыныс алудың қиындауы, перифериялық лимфа түйіндерінің ұлғаюы, түнгі терлеу, температураның мезгіл-мезгіл жоғарылауы сияқты белгілер пайда болған кезде туберкулезге күдіктенуге және дереу медициналық көмекке жүгінуге негіз бар.
Егер туберкулезбен ауыратын науқас анықталса, оны емдеу үшін оқшаулап, ауруханаға жатқызу керек. Науқаспен тығыз байланыста болған адамдар тексерілуге жатады.
Балаларда арнайы профилактика үшін БЦЖ вакцинасы қолданылады, туберкулезге қарсы иммундау профилактикалық екпелердің ұлттық күнтізбесіне енгізілген. Бүгінгі таңда иммундау курсы 2 вакцинациядан тұрады, біріншісі перзентханада туылған кезде, екіншісі мектепке барар алдында жасалады. Вакцина енгізілген жерде диаметрі 10 мм-ге дейін тыртық пайда болуы керек.
Тұрғындардың туберкулезбен сырқаттанушылығының алдын алуға келетін болсақ, бұл организмнің реактивтілігін арттыру шаралары: ұтымды және дұрыс тамақтану, физикалық белсенділік; спортпен айналысатын, темекі шекпейтін, есірткі мен алкогольсіз салауатты өмір салты.
Баршаңызға мықты денсаулық тілейміз!
