Топырақты талдау әртүрлі мақсаттармен жүзеге асырылады. Мысалы, оны құрылыс салушы инженерлік-іздестіру жұмыстары аясында жүргізуге міндетті. Ауыл шаруашылығы тауарын өндірушілер топырақтың қауіпсіз екенін және оның макро - және микроэлементтермен қаншалықты байытылғанын анықтау үшін процедураға жүгінеді.
Қазіргі Топырақтану зерттеу әдістерінің кең спектрін қолданады, оның ішінде аналитикалық әдістердің үлкен тобы - аспаптық немесе физика-химиялық әдістер орталық орын алады.
Физика-химиялық талдау тиісті құрылғыларды қолдана отырып, қосылыстардың немесе қарапайым заттардың әртүрлі физикалық қасиеттерін өлшеуге негізделген көптеген әдістерді біріктіреді. Мұндай қасиеттерге мыналар жатады: тығыздық, беттік керілу, тұтқырлық, сәулелік энергияны сіңіру, бұлдырлық, сәуле шығару, жарықтың комбинациялық шашырауы, сыну көрсеткіші, дисперсия, флуоресценция және фосфоресценция, рентген сәулелері мен электролиттердің дифракциясы. Физика-химиялық талдаудың негізгі міндеттерінің бірі-топырақ болып табылатын химиялық тепе-теңдік жүйелерінің құрамы мен қасиеттері арасындағы қатынасты зерттеу.
Аспаптық әдістердің артықшылықтары мен кемшіліктері
Қазіргі заманғы аспаптық әдістердің артықшылықтарына талдаудың жоғары сезімталдығы мен жылдамдығы (оның ішінде топырақтың қатты сынамаларын алдын-ала ыдырамай талдау мүмкіндігі), бірнеше көрсеткіштерді бір уақытта анықтау мүмкіндігі жатады. Оператордың қатысуынсыз автоматты режимде жұмыс істеу мүмкіндігі. Кемшіліктер келесідей: күрделі және қымбат жабдықтар мен шығын материалдары, білікті техникалық қызмет көрсету персоналының қажеттілігі, нәтижелердің көбеюінің төмендігі. Таза химиялық және таза аспаптық әдістерден басқа, екеуінің де артықшылықтарын біріктіретін аралас әдістер бар. Сонымен бірге, аспаптық әдістерді қолданған кезде стандартты үлгілерсіз немесе ерітінділерсіз жасауға болмайды, оларды дайындау кезінде титриметриялық немесе гравиметриялық талдау қолданылуы мүмкін. Күнделікті зертханалық тәжірибеде әр түрлі мәселелерді шешу үшін әдетте аналитикалық әдістердің екі тобы қолданылады, әр жағдайда тапсырма үшін жақсы әдіс қолданылады.
